Een van de grootste risico’s bij het opleggen van zware normen aan je leveranciers is dat het economische plaatje voor hen niet meer uitkomt. Leveranciers staan dan voor de keuze: meegaan in de zware norm en grote investeringen doen, of afhaken en stoppen met de samenwerking. Dit kan leiden tot verstoring of zelfs het uiteenvallen van je supply chain, met potentieel ernstige gevolgen voor je bedrijfsvoering.
1. Kosten-batenanalyse voor leveranciers
Veel leveranciers, vooral in het MKB, hebben beperkte middelen en marges. Het behalen van een zware certificering brengt hoge kosten met zich mee, zoals:
- Externe audits door gecertificeerde partijen
- Inhuur van externe consultants voor implementatie
- Aanpassing van processen en systemen
- Training van personeel
Het behalen van een dergelijke certificering kost vaak tienduizenden euro’s, afhankelijk van de complexiteit van de organisatie. Bovendien zijn er terugkerende kosten voor hercertificering en jaarlijkse audits. Voor veel leveranciers weegt dit kostenplaatje niet op tegen het economische voordeel van de samenwerking, waardoor zij geneigd zullen zijn de samenwerking te beëindigen.
2. Gevolgen van afhaken van leveranciers
Wanneer een leverancier besluit af te haken, ontstaat er direct een risico voor je supply chain:
- Verstoring van levering – Producten, diensten of onderdelen die via deze leverancier worden geleverd, kunnen plotseling niet meer beschikbaar zijn.
- Verlies van kennis en expertise – Als een gespecialiseerde leverancier afhaakt, gaat er vaak waardevolle kennis verloren die moeilijk te vervangen is.
- Stijgende kosten – Nieuwe leveranciers vinden kost tijd en leidt vaak tot hogere kosten door overstapkosten en het opnieuw opbouwen van vertrouwen.
- Lagere kwaliteit of langere levertijden – Alternatieve leveranciers zijn mogelijk minder efficiënt of leveren tegen hogere kosten en lagere kwaliteit.
- Disruptie in ketenprocessen – Een tekort aan kritische onderdelen of diensten kan productie of dienstverlening bij de eindklant stilleggen.
3. Voorbeelden van problemen in je supply chain
1. Leverancier van onderdelen
Een bedrijf dat kritische onderdelen levert voor jouw productieproces moet plotseling voldoen aan een zware norm. Denk aan een fabrikant van elektronische componenten of metalen onderdelen.
- Het bedrijf moet grote investeringen doen om te voldoen aan de norm, zoals het aanpassen van hun productielijn en het inrichten van een uitgebreid kwaliteitsbeheersysteem.
- De leverancier concludeert dat de kosten te hoog zijn en besluit te stoppen met leveren.
- Hierdoor vallen jouw productieprocessen stil omdat je afhankelijk bent van deze specifieke onderdelen.
- Het vinden van een nieuwe leverancier kost tijd, waardoor je productiecapaciteit afneemt en klanten mogelijk te maken krijgen met langere levertijden of uitgestelde orders.
Gevolg: Vertraging in productie, hogere kosten en mogelijk omzetverlies.
2. Transportbedrijf
Een transportbedrijf dat goederen tussen jou en je leveranciers vervoert, krijgt te maken met dezelfde zware norm.
- Om te voldoen, moet het transportbedrijf investeren in beveiligde opslag, gecontroleerde toegang en strengere rapportageprocedures.
- Deze investeringen zijn kostbaar en tijdrovend, waardoor het transportbedrijf besluit dat de samenwerking financieel niet meer interessant is.
- Je moet op korte termijn op zoek naar een nieuw transportbedrijf dat aan de eisen voldoet.
- Dit kan leiden tot hogere transportkosten en langere levertijden, wat directe gevolgen heeft voor je supply chain.
Gevolg: Verstoringen in de logistiek, hogere kosten en langere levertijden.
3. Leverancier van machines
Een leverancier van machines die essentieel zijn voor jouw productieproces moet voldoen aan dezelfde zware norm.
- De leverancier moet zijn productieproces en documentatie volledig aanpassen, wat aanzienlijke kosten met zich meebrengt.
- Omdat de marges in de machinebouw dun zijn, besluit het bedrijf zich terug te trekken uit de samenwerking.
- Je moet nu op zoek naar een nieuwe leverancier die aan dezelfde technische specificaties voldoet.
- Dit proces kost niet alleen tijd, maar kan ook resulteren in het aanschaffen van machines tegen hogere kosten of langere wachttijden.
Gevolg: Stilstand in productie, verlies van productiekwaliteit en stijgende kosten.
4. Waarom een getrapte norm zoals NIS2 QM het probleem oplost
Het NIS2 Quality Mark (NIS2 QM) biedt hiervoor een oplossing omdat het werkt met een getrapt systeem dat het risico en de impact van de leverancier meeneemt in de vereisten:
Voor een hoge risicoleverancier (bijvoorbeeld cloudproviders of IT-dienstverleners) worden zwaardere eisen gesteld.
Voor een lage risicoleverancier (zoals schoonmaakbedrijven of onderhoudsbedrijven) gelden minder zware eisen die meer in verhouding staan tot hun rol.
Het voordeel hiervan is dat:
- Leveranciers zich niet overkwalificeren en de kosten binnen de perken blijven.
- Het aantal afhakers binnen de supply chain sterk vermindert.
- Leveranciers makkelijker aanhaken omdat de norm is afgestemd op het type risico dat zij vertegenwoordigen.
- De supply chain stabiel blijft, omdat leveranciers niet weglopen vanwege te hoge lasten.
5. Conclusie: Geen kettingreactie door een getrapte norm
Een te zware norm legt een onevenredige last op kleinere leveranciers en veroorzaakt een kettingreactie van uitval en disruptie in de supply chain. Een getrapte norm zoals NIS2 QM zorgt ervoor dat leveranciers zich kunnen certificeren op een niveau dat past bij hun risico en rol binnen de keten. Hierdoor voorkom je het risico dat leveranciers weglopen en bescherm je de stabiliteit van je supply chain.
“Don’t blow up your supply chain” – Het werken met een getrapte norm zoals NIS2 QM zorgt voor balans tussen veiligheid, haalbaarheid en economische stabiliteit in je supply chain.
